{ "title": "Hareket Sistemi", "image": "https://www.hareket.gen.tr/images/Hareket-Sistemi-97787.jpg", "date": "19.01.2024 09:37:09", "author": "Elif BOLBOL", "article": [ { "article": "Hareket sistemi; Canlı vücuduna desteklik sağlayan, vücudun çeşitli kısımlarını ve organlarını koruyan, kas ve iskelet yardımıyla hareket etmemizi sağlayan sistemler bütünüdür. Hareket sisteminin çalışması sinir ve hormonal sistem ile çalışarak iç dengenin sağlanmasında görev alır.

Hareket sistemini sağlayan iskelet türleri

Hidrostatik iskelet, vücut sıvısını ve bu sıvının hareket etmesini sağlayan kas yapılarından meydana gelmiştir. Belli başlı canlılarda görülür. Özellikle de omurgasız hayvanlardan solucanlar grubunda görülen iskelet yapısı olarak bilinir.

Dış iskelet, omurgasız hayvanlardan eklem bacaklılar ve yumuşakçalar da görülen iskelet yapısıdır. Dış iskelet hem organik hem de inorganik maddelerden meydana gelmiştir. Canlıları dış ortamdan korumaya yönelik yapıdır. Hayvanın hareketini ve büyümesini sınırlandırdığı için zaman zaman dış iskelette değişim görülür. Karada yaşayan hayvanlar için de su kaybını önlemekle görevlidir.

İç iskelet, adı üzerinde olduğu gibi canlının vücudunun iç kısmına gömülü şekilde olan iskelet yapısıdır. İç iskelet kıkırdak, kas veya kemik dokulardan oluşmuştur. Omurgalı canlıların tümünde görülen iskelet çeşididir. İç iskelet vücut içerisinde yer aldığı için asla büyüme de sınırlama yapmaz. Aksine hareketi kolaylaştırıcı özelliği vardır. Canlı vücudunda bulunan iç organları korumakla görevlidir. Ayrıca kemik yapıları canlıya kan üretmekte de rol üstlenir.

Hareket sistemi ve dokular

Kemik doku: vücuda şekil veren, desteklik sağlayan ve iç organlarımızı koruyan yapıdır. Kaslarla birlikte vücudun hareket ettirilmesinde rol alır. Kemiklerin içerisinde bulunan kırmızı kemik iliği sayesinde kan hücrelerinin üretimin de rol alır. Kalsiyum, fosfat, magnezyum gibi birçok mineralin depolanmasını sağlar.

Kıkırdak doku: Omurgalı canlılarda embriyo döneminde iskelet kıkırdak yapıdadır. Bunun yanı sıra bazı organ ve yapılarımız kıkırdak yapıya sahiptir. Soluk borusu, burun, kaburga uçları hiyalin kıkırdak yapısına sahiptir. Kulak kepçesi, östaki borusu ve yemek borusu kapakçığı ise elastik kıkırdak yapıdadır. Fibröz kıkırdak ise basınca ve gerilmelere karşı kuvvetli olan doku çeşididir. Omurlar arası disklerde görülür.

Kas doku: Uyaran tarafından uyarıldığı zaman kasılıp gevşeme özelliğine sahip olan yapıdır. Hareket dışında destek olarak da vücutta görev alır. Kas doku da kas hücrelerinin kasılıp gevşemesini sağlayan aktin ve miyozin ipliklerinden meydana gelmiş miyofibriller bulunur. Çizgili kas hücreleri isteğimizle hareket ettirdiğimiz kol ve bacaklarda bulunur. Hücreleri uzun ve mekik şeklindedir. Çok çekirdekli yapıya sahiptir. Çok çabuk yorulurlar. Düz kas vücudumuz da iç organların yapısında bulunur. İsteğimiz dışında çalışırlar. Asla yorulmazlar. Kalp kası ise çok çekirdekli ve çekirdekler hücrenin tam merkezinde yer alır. İsteğimiz dışında çalışırlar, asla yorulmaz ve kısa süreli kasılır kalırlar.
" } ] }